Czym jest NFT? Poznaj niewymienne tokeny
Pierwsze tokeny NFT pojawiły się na rynku już w 2014 roku, jednak dopiero w czasie pandemii przeżyły prawdziwy boom pod względem generowanych wyników sprzedaży i obrotu. NFT, czyli non-fungible token, to niewymienne (lub niewymienialne) tokeny, które w ramach blockchaina reprezentują unikalną jednostkę danych. Z tego artykułu dowiesz się czym dokładnie są niewymienne tokeny, skąd wzięła się ich popularność, poznasz najcenniejsze kolekcje, najnowsze wiadomości NFT i instrumenty sprzedane do tej pory.NFT, czyli specyficzna forma kryptograficznego tokena
NFT podobnie jak kryptowaluta zalicza się do grona tokenów kryptograficznych, które do swojego działania potrzebują sieci blockchain. Jednak w odróżnieniu od aktywów takich jak bitcoin lub ether, pojedynczy token NFT nie jest wymienny lub podzielny. Tokeny NFT mają odgrywać rolę cyfrowego prawa własności, którym można handlować między sobą. Odzwierciedlają sobą wartość wielu przedmiotów niematerialnych i materialnych. Chociaż sympatycy tej technologii twierdzą, że mogłyby one sprawdzić się w wielu w ważnych dziedzinach życia, to ich popularność w głównej mierze ogranicza się jak na razie do cyfrowych kart kolekcjonerskich (np. sportowych), reprezentacji wirtualnych nieruchomości w metaverse, czy też odwzorowania cyfrowych dzieł sztuki. Pierwsze wzmianki na temat tokenów NFT zaczęły pojawiać się w 2014 roku, za sprawą projektu „Quantum” autorstwa Kevina McCoya. Był to krótki film wideo zarejestrowany w ramach blockchaina Namecoin. Na naprawdę popularną serię NFT musieliśmy poczekać jednak aż do 2017, kiedy to na rynku pojawiła się gra CryptoKitties. Gracz miał za zadanie adoptować wirtualne koty i handlować nimi. Najdroższe z nich kosztowały nawet po 100 tysięcy dolarów. W tym samym czasie pojawiła się również kolekcja „kryptowalutowych punków” CryptoPunks prezentująca 10 tysięcy unikatowych postaci. Wówczas nie zdobyła popularności i na prawdziwy boom NFT przyszło nam jeszcze poczekać. 4 lata później, to jednak właśnie CryptoPunki były jednymi z najdroższych tokenów w sieci NFT. Rynek ten rozrastał się niezwykle dynamicznie. Po CryptoKitties na kilka lat zapomniano o niezamiennych tokenach, a moda na nie powróciła w 2020, wraz z pandemią Covid-19. W tym momencie na rynku cyfrowych aktywów panowały dynamiczne wzrosty i szalona spekulacja i niemal każdy nowy projekt zapewniał posiadaczom spektakularne zyski.Szał na niewymienne tokeny NFT. News o CryptoPunks i Bored Apes Yacht Club (BAYC) podbił sieć
W 2020 branża NFT potroiła swoją wartość, sięgając poziomu 250 milionów dolarów. Prawdziwa mania zaczęła się jednak dopiero w 2021 roku, gdy w pierwszych trzech jego miesiącach na kupno niewymiennych tokenów wydano ponad 200 milionów dolarów. To właśnie w tym czasie powstała kolekcja Bored Ape Yacht Club (BAYC) prezentująca cyfrowe obrazki „znudzonych małp” zbudowane na blockchainie Ethereumta. Za stworzeniem projektu stało przedsiębiorstwo Yuga Labs, które rozpoczęło emisję nowych NTF w kwietniu i do tej pory łączne zyski ze sprzedaży przekroczyły 1 miliard dolarów! Szał na NFT w pewnym momencie był tak duży, że swoją własną „małpę” lub „punka” chciał posiadać każdy, łącznie z celebrytami. Tokeny nabywali między innymi Justin Bieber, Snoop Dogg, Eminem, Timbaland, czy też Paris Hilton. Na poniższym wykresie widać, że okres świetności NFT przypadał na 2021 rok, do momentu gdy kryptowaluty rosły. Gdy bitcoin osiągnął historyczne maksima w listopadzie i zaczął spadać, razem z nim zaczęła spadać popularność tokenów NFT. Nie zmienia to jednak faktu, że w najlepszych czasach jednego dnia sprzedawano setki tysięcy NFT wartych powyżej 100 milionów dolarów. W 2022 roku branża radzi sobie o wiele gorzej: pojedynczego dnia realizuje się około kilkunastu tysięcy transakcji, wartych średnio 10 mln dol. w NFT. Nowości na rynku też pojawiają się zdecydowanie rzadziej.
Historyczna zmiana popularności NFT pod względem wartości sprzedanych tokenów i liczby transakcji. Źródło: Nonfungible.com
Najdroższe NFT w historii. Lista 10 najpopularniejszych tokenów
Najdroższy CryptoPunk sprzedany w historii za cenę niemal 12 mln dol. Źródło: CryptoPunks
Lista 10 najdroższych tokenów NFT jest w dużej mierze zdominowana przez CryptoPunki, nie zajmują one jednak czołowych pozycji. Te należą do „cyfrowych artystów”, w tym Paka oraz Beeple’a.
- The Merge – 91,8 mln dol. – NFT sprzedany w 2022 roku przez artystę o pseudonimie Pak. Zakupu nie dokonała jednak tylko jedna osoba, a niemal 30 tys. użytkowników. The Merge podzielono ostatecznie na 312 tys. części.
- Every Day: The first five thousand days – 69,3 mln dol. – NFT autorstwa Beeple zbiera w jednym miejscu 5 tysięcy grafik, które tworzył przez 5 tysięcy dni z rzędów. Dzieło zostało zlicytowane w słynnym domu aukcyjnym Christie’s i nabyte przez Vignesha Sundaresana. Jest cały czas najdroższym NFT kupionym przez jedną osobę.
- Clocks – 52,7 mln dol. – token autorstwa Juliana Assange’a oraz Paka prezentuje ilość dni, którą słynny sygnalista i twórca WikiLeaks spędził w londyńskim więzieniu oczekując na ekstradycję do USA.
- Human One – 28,9 mln dol. – Kolejne dzieło stworzone przez Bepple’a i kolejne licytowane w Christie’s. Dzieło prezentuje ludzkich rozmiarów postać w formie 3D.
- CryptoPunk #7523 - $11,8 mln dol. – pierwszy z kryptowalutowych punków na liście najdroższych tokenów NFT. Cena wynika z bardzo rzadkich cech charakterystycznych tego konkretnego elementu kolekcji: CryptoPunk nosi maskę chirurgiczną, będąc bezpośrednim odniesieniem do czasów pandemii.
- CryptoPunk #4156 - $10,4 mln dol.
- CryptoPunk #7804 - $7,56 mln dol.
- CryptoPunk #3100 - $7,5 mln dol.
- Right-Click and save as Guy - $7,09 mln dol. – dzieło londyńskiego artysty XCopy wykorzystująca estetykę podobną do prac malarza Basquiata, jednak w formie cyfrowej.
- Ringers #109 - $6,9 mln dol. – Kolekcja Ringers gromadziła 99 tys. NFT, te nie cieszyły się jednak tak dużą popularnością jak CryptoPunki. W tym przypadku jednak dzieło Art. Block przykuło uwagę, ze względu na swój charakterystyczny design.