DeFi, czyli zdecentralizowane finanse. Jak działają?
Zdecentralizowane finanse (DeFi) to rozwijająca się w ostatnich latach technologia finansowa oparta na bezpiecznych rozproszonych księgach rachunkowych, podobnych do tych, które na co dzień wykorzystywane są przez kryptowaluty. Ich rolą, jest wyłączenie pośredników z najpopularniejszych transakcji, w tym kredytów, pożyczek, transferów oraz inwestycji.Czym tradycyjne finanse różnią się od tych zdecentralizowanych?
W systemie finansów scentralizowanych – który znamy i w którym funkcjonujemy na co dzień - pieniądze są przechowywane przez banki i pośredników, które ułatwiają przepływ pieniędzy, pobierając opłaty oraz prowizje za swoje usługi. Mowa tutaj o obsłudze kart płatniczych i kredytów, prowadzeniu rachunków bankowych, kont maklerskich, udzielaniu pożyczek oraz kredytów. Teraz wyobraź sobie sytuację, w której pomiędzy stronami transakcji nie ma wspomnianego pośrednika: czy to w przypadku transferów, transakcji giełdowych, czy też kredytów. Tym właśnie są zdecentralizowane finanse. DeFi eliminuje opłaty, które banki i inne instytucje finansowe pobierają za korzystanie z ich usług. Osoby fizyczne trzymają pieniądze w bezpiecznym cyfrowym portfelu, mogą przelewać środki w czasie rzeczywistym i korzystać z usług oferowanych przez DeFi za pomocą Internetu.Jak działa system DeFi i jakie posiada zalety?
W świecie zdecentralizowanych finansów wykorzystuje się technologię blockchain, czyli tę samą, na której bazują kryptowaluty. W ramach blockchaina, czyli łańcucha bloków, transakcje są zapisywane w kolejnych blokach i weryfikowane przez pozostałych użytkowników sieci. Po zweryfikowaniu blok zamyka się i szyfruje. Transakcje finansowe odbywają się na zasadzie peer-to-peer (P2P), gdzie dwie strony zgadzają się na wymianę kryptowalut za dobra lub usługi z pominięciem pośredników. Otwiera to szereg możliwości. Na przykład w zakresie udzielania pożyczek specjalny algorytm będzie kojarzył dwie strony transakcji – pożyczkodawcę oraz pożyczkobiorcę – którzy na podstawie określonych przez siebie warunków wyemitują oraz odbiorą pożyczkę. Do najważniejszych zalet zdecentralizowanych finansów zaliczamy:- Niskie prowizje oraz wysokie odsetki – ekosystem DeFi pozwala dwóm stronom transakcji negocjować odsetki oraz prowizje pomiędzy sobą, z pominięciem opłat, które narzucałby bank.
- Łatwy dostęp – każdy z dostępem do Internetu oraz portfelem kryptowalutowym może dokonywać transakcji w ramach zdecentralizowanych finansów. Niezależnie od tego, w jakim miejscu na ziemi się znajduje.
- Przejrzystość oraz bezpieczeństwo – inteligentne kontrakty (z ang. smart contracts), które są emitowane w sieci bloków, dokonują zapisu wszystkich zrealizowanych transakcji. Każdy może mieć w nie wgląd i dokonać ich rewizji, jednak z zachowaniem anonimowości stron danej operacji.
- Autonomiczność oraz względną anonimowość – system DeFi nie bazuje na żadnych centralnych jednostkach zarządzających, co zmniejsza ryzyko bankructwa instytucji finansowej lub manipulacji
Najczęstsze zastosowanie DeFi. Nowości w branży
W gronie najczęściej przewijających się usług DeFi znajdują się protokoły pożyczkowe, odsetkowe oraz giełdowe. Ich pełna lista została zaprezentowana poniżej:- Pożyczki oraz kredyty: strona potrzebująca środków może zaciągnąć pożyczkę lub kredyt, strona je oferująca może natomiast zarabiać na odsetkach (tzw. yield farming)
- Ubezpieczenia: niektóre protokoły oferują możliwość łączenia i dzielenia ryzyka poprzez alternatywę ubezpieczeniową należącą do społeczności.
- Zdecentralizowane giełdy, tak zwane DEX-y: DEX to odpowiednik tradycyjnej giełdy kryptowalutowej, gdzie transakcje odbywają się bezpośrednio pomiędzy użytkownikami bez potrzeby pośrednika, który normalnie odpowiadałby za kojarzenie strony sprzedażowej oraz zakupowej.
- Rozwiązania płatnicze: Platformy DeFi starają się uczynić płatności jak najbardziej bezproblemowymi, oferując użytkownikom niższe opłaty niż te, które pobierają tradycyjne instytucje finansowe.
Najnowsze wiadomości o DeFi. Co musisz wiedzieć?
Branża DeFi jest obecnie wyceniana na około 56 miliardów dolarów. Właśnie tyle konsumenci „zablokowali” w różnych protokołach zdecentralizowanych finansów w przeciągu ostatnich 12 miesięcy. Dla porównania jeszcze na początku 2020 roku było to zaledwie 700 milionów dolarów. W szczycie banki kryptowalutowej z 2021 wyceny sięgały natomiast nawet 175 miliardów dolarów. Pokazuje to, jak duży potencjał posiada ta cały czas dynamicznie rozwijająca się branża.
Łączna wartość środków ulokowana w DeFi. Stan na listopad 2022 roku. Źródło: defilama.com
Najpopularniejszym protokołem jest Maker DAO, w którym ulokowano ponad 8 miliardów dolarów. Protokół emituje zdecentralizowanego stablecoina (stabilną monetę) Dai, której wartość odpowiada zawsze wartości jednego dolara amerykańskiego. Dużą popularnością cieszy się również protokół Lido o wartości 7,5 mld dol., który zapewnia płynność dla aktywów odsetkowych. Ludzie blokują w nim swoje kryptowaluty w zamian za roczne odsetki. Na przykład stakowanie ethera oferuje roczny zwrot rzędu 5,4%, w przypadku polkadot (DOT) może to być natomiast nawet 14%.