Co to jest AML i jak działa?

Przestępcy posiadający pieniądze pochodzące z nielegalnych źródeł takich jak handel ludźmi, narkotykami lub hazard, znaleźli niegdyś sposób na nadanie pozorów ich legalnego pochodzenia. Aktualnie zjawisko prania pieniędzy jest jednym z poważniejszych zagrożeń rozwoju gospodarczego nie tylko Polski, ale i całego świata. Regulacje prawne dotyczące AML spisane zostały w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Czy wiesz jednak czym jest wspomniane AML i jak działa w praktyce? 

Czym jest AML?

AML (z ang. Anti-money Laundering) to skrót oznaczający przeciwdziałanie praniu pieniędzy. Odnosi się do procedur i regulacji związanych z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu. Prowadząc działalność gospodarczą świadczącą usługi finansowe, przedsiębiorcy zobowiązani są do stosowania wymogów AML. Ma to na celu zwiększenie bezpieczeństwa finansowego, zapobieganie oszustwom, a także uniknięcie podejrzeń nielegalnego prania pieniędzy przez firmę.  

W Polsce przeciwdziałaniem praniu pieniędzy zajmuje się Generalny Inspektor Informacji Finansowej. To właśnie on kontroluje środki bezpieczeństwa wynikające z ustawy AML. 

Ustawa AML — na czym polega?

Związana z omawianym procederem prania pieniędzy ustawa AML o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu przyjęta została w 2010 roku i jest stale aktualizowana. Jej zasady tworzy Parlament Europejski. Według niej wszystkie zdefiniowane w niej instytucje obowiązane powinny stosować odpowiednie procedury AML. 

Najważniejszymi obowiązkami dla przedsiębiorców wynikającymi z ustawy AML są:

• stosowanie środków bezpieczeństwa finansowego wobec klientów (weryfikacja, identyfikacja tożsamości klienta lub beneficjenta rzeczywistego ocena stosunków gospodarczych i ich bieżące monitorowanie),
  
• rozpoznawanie i dokumentowanie podejrzeń lub ryzyka prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu.

Procedury AML

Proces AML składa się z wielu procedur. Obowiązek posiadania procedury AML posiadają instytucje obowiązane (są nimi np. instytucje finansowe, przedsiębiorcy, instytucje płatnicze, kantory lub fundusze inwestycyjne). 

Jedną z nich jest KYC (Know Your Customer — Poznaj Swojego Klienta), czyli identyfikacja i weryfikacja klienta przed jego rozpoczęciem stosunków gospodarczych z instytucją finansową. Określa się go inaczej jako zbiór informacji o kliencie umożliwiający ustalenie jego wiarygodności. Jest to obowiązkowa procedura sprawiająca, że klient przestaje być anonimowy a instytucja lub przedsiębiorca rozpoczynający z nim stosunki gospodarcze udowodnić może stosowanie się do wymaganych czynności AML.

Zwiększona należyta staranność (EDD — ang. Enhanced Due Diligence) to kontrola polegająca na dokładniejszym zbadaniu poszczególnych klientów. Polega na zebraniu większej ilości szczegółowych informacji oraz dokumentów o historii między innymi tych, którzy przeprowadzają duże lub nietypowe transakcje, lub stwarzają większe ryzyko.

Ocena ryzyka determinuje późniejsze działania AML. Czynnikami pozwalającymi określenie poziomu ryzyka są:

• rodzaj, wielkość i złożoność przedsiębiorstwa,
• oferowane usługi i produkty przez instytucję obowiązaną,
• ryzyka geograficzne — identyfikacja obszarów geograficznych w których prowadzone jest przedsiębiorstwo,
• rodzaje klientów i relacje z nimi (B2, Business To Business lub B2C, Business To Consumer),
• sposoby przyjmowania nowych klientów i komunikacji z obecnymi.

Wymienione czynniki posiadają różniące się specyfikacje (dokładnie określone wymagania) w zależności od rodzaju wykonywanej działalności. Instytucje obowiązane mają obowiązek aktualizowania oceny ryzyka klientów nie rzadziej niż raz na 2 lata. 

Monitorowanie transakcji to procedura AML polegająca na stałym monitorowaniu klienta, analizie jego transakcji i zapewnienie, że te są zgodne z ustawą przeciwko praniu pieniędzy. Jest to również weryfikowanie źródła pochodzenia jego pieniędzy i zweryfikowanie, czy dostarczane przez niego dokumenty i informacje dotyczące stosunków gospodarczych są na bieżąco aktualizowane. Stosowanie się do wspomnianych działań trwa już od momentu rozpoczęcia wspólnych stosunków gospodarczych.

Raportowanie do GIIF — instytucje obowiązane mają obowiązek niezwłocznego przekazywania zawiadomień o okolicznościach wskazujących na podejrzenie popełnienia przestępstwa związanego z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu. 

Wiesz już, że ustawa AML funkcjonuje w instytucjach oraz przedsiębiorstwach, wykorzystuje liczne procedury AML umożliwiających wykazanie występowania procederu prania pieniędzy lub jego braku. AML działa dzięki opisanej ustawie AML, w której zawarte zostały najważniejsze wytyczne oraz wymagania wobec przedsiębiorców. Celem jej wprowadzenia oraz aktualizowania jest przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu poprzez instytucje obowiązane. Stosując się do procedur AML instytucje przyczyniają się do przeciwdziałania szkodliwemu dla gospodarki nie tylko Polski ale także całego świata procederowi.

Więcej artykułów z sekcji Wiedza: dailychain.io